Μονή Παναγίας Φανερωμένης Κρήτης – με άπλετη θέα στο Μεραμπέλο. Προσκύνημα σε ένα ιστορικό μοναστήρι του 7ου αι μ.Χ.

Όταν βρεθείς στον Άγιο Νικόλαο και σε κάθε χωριό του κόλπου Μεραμπέλου Κρήτης και ακούσεις να μιλάνε για την Παναγία ή απλά την Φανερωμένη, τότε ξέρεις ότι μιλάνε για το ιστορικό μοναστήρι που δεσπόζει πάνω στο βουνό. Μία εκκλησία που τις ημέρες πριν και ειδικά μετά τις 15 Αυγούστου, μαζεύει πολλούς προσκυνητές που φτάνουν είτε με αυτοκίνητο είτε με τα πόδια για να προσκυνήσουν ή για να εκπληρώσουν κάποιο τάμα τους. Μία διαδρομή στο ψηλότερο σημείο του βουνού που σε κάνει να νοιώθεις ότι έχεις φτάσει ψηλά στο Θεό.

Πώς θα φτάσεις

Για να βρεθείς στο μοναστήρι, απλά ακολούθησε την Εθνική Οδό με κατεύθυνση προς Ιεράπετρα. Λίγο μετά το Ίστρον Καλού Χωριού, θα βρεις πινακίδα που σε βγάζει σε παράδρομο για να ανηφορίσεις προς τη μονή. Ο δρόμος είναι στενός, αλλά καλοφτιαγμένος και δε θα σε δυσκολέψει.

Αρχιτεκτονική , Ιστορία και Θρύλοι

Η θέση της μονής είναι οχυρή, θυμίζοντας φρούριο ψηλά πάνω από τη θάλασσα. Η θέση και ο τρόπος που είχε κτιστεί, θυμίζει μικρό φρούριο με αμυντικό χαρακτήρα απέναντι στις συχνές επιδρομές πειρατών στα παράλια της Κρήτης. Η αρχιτεκτονική της διάταξη θυμίζει τα μοναστήρια που ανοικοδομήθηκαν στα τέλη του 16ου και 17ου αιώνα. Η μονή έχει θέα προς τον κόλπο του Μεραμπέλου και την πόλη του Αγίου Νικολάου, ενώ μπορείς να δεις μέχρι και το νησί της Κολοκύθας στην Ελούντα.

Σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε ένας βοσκός έχανε κάθε μεσημέρι το κριάρι του. Μια μέρα το ακολούθησε και είδε τον τράγο να πίνει νερό που έρρεε από μια σπηλιά. Πλησίασε και τότε μέσα στη σπηλιά του «φανερώθηκε» η εικόνα της Θεοτόκου, εξ ου και το όνομα της μονής Φανερωμένη. Όταν πήρε την εικόνα και τη μετέφερε στη στάνη του, αυτή εξαφανίστηκε και ο βοσκός την βρήκε πάλι στην ίδια σπηλιά.

Το σπήλαιο κατά την Ενετοκρατία (961 – 1211) διαμορφώθηκε σε ναό. Οι τοιχογραφίες, ωστόσο, είναι μαυρισμένες από τον καπνό που προήλθε από πυρκαγιά που προκλήθηκε κατά την Τουρκοκρατία.  Το ιερό επικοινωνεί με δεύτερο σπήλαιο, από το οποίο ρέει νερό που χρησιμοποιείται ως αγίασμα. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται με σκάλα που οδηγεί από την κεντρική αυλή στον ναό, μπροστά από τον οποίο υπάρχει μικρή αυλή και άλλα μικρά κτίσματα. Τα κτίσματα έχουν κτιστεί έτσι ώστε οι εξωτερικοί τους τοίχοι να σχηματίζουν τείχος, στην κορυφή των οποίων υπήρχαν πολεμίστρες και επάλξεις (σκοπιές). Μέσα στο φρουριακό συγκρότημα υπήρχε αρτοποιείο, αποθήκες τροφίμων και τα κελιά των μοναχών. Πάνω από την κύρια είσοδο υπήρχε η ζεματίστρα, μια τρύπα από την οποία έριχναν καυτό λάδι ή λιωμένο μολύβι στους εχθρούς.

Πέρα όμως από τους θρύλους, η μονή αποτελεί και ένα ιστορικό μοναστήρι, όπου κατέφευγαν για προστασία οι Κρήτες επαναστάτες, όπως ο Φραγκίσκος Τσαντηράκης ή Παπαδάκης, στα δύσκολα χρόνια της ενετικής και τουρκικής υποδούλωσης. Ιστορική στιγμή ήταν η συνάντηση των Κρήτων επαναστατών Καλλέργη , Χαμολέος, Μελισσινός και Καβάσιλας το 1293 για να οργανωθούν και να αντισταθούν κατά των Ενετών.

Στο χώρο της μονής λέγεται ότι λειτούργησε και το πρώτο Κρυφό Σχολείο της περιοχής κατά την Τουρκοκρατία.  Τέλος, εδώ γαλουχήθηκε η Ροδάνθη, που αργότερα μεταμφιεσμένη σε άνδρα με το ψευδώνυμο Σπανομανόλης, κατατάχτηκε στο σώμα του Καπετάν Καζάνη από το Μαρμακέτω Λασιθίου και πολέμησε τους Τούρκους.

Αν βρεθείς στην περιοχή, αξίζει να ανηφορίσεις στο βουνό για να επισκεφτείς την Μονή Παναγίας Φανερωμένης και να απολαύσεις την υπέροχη θέα της περιοχής. Στη μονή μένουν πλέον τρεις μοναχοί, αλλά τον Αύγουστο θα βρεις και άλλους προσκυνητές για να προσφέρουν λουκουμάκι, δροσερό νερό και καφεδάκι! Ένα μοναστήρι επιβλητικό που σίγουρα θα σε κάνει να χαλαρώσεις και να νοιώσεις ηρεμία!

Για περισσότερες βόλτες και εκδρομές στην Κρήτη, δείτε εδώ! Μην ξεχνάτε να ακολουθείτε το Family Friendly Travel και στο Instagram για περισσότερες προτάσεις!

Καλές Διαδρομές

Location